کاوش موضوع دانسیته
صفحه اصلی
دانسیته
چگالی، کثافت (در فارسی افغانستان) یا دانسیته (به انگلیسی: Density) (که به آن چگالی جرم حجمی یا جرم ویژه نیز میگویند) جرم یک ماده به ازای حجم واحد آن است. یا به عبارت دیگر جرم یک متر مکعب از یک جسم را گویند و آن را با نماد ρ (رو) نشان میدهند و از رابطه
ρ
=
m
V
{\displaystyle \rho ={\frac {m}{V}}\,}
به دست میآید؛ که ρ چگالی، m جرم جسم، و V حجم جسم است.
در برخی موارد (به عنوان مثال، در صنعت نفت و گاز ایالات متحده)، چگالی بهطور ضعیف به عنوان وزن آن در واحد حجم تعریف میشود، اگرچه این از نظر علمی نادرست است (چراکه جرم با سرعت و وزن با جاذبه تغییر میکند) که این کمیت بهطور خاص وزن مخصوص نامیده میشود.
چگالی یک ماده با تغییر دما و فشار تغییر میکند. این تغییرات معمولاً برای جامدها و مایعها کوچک بوده ولی برای گازها بسیار بزرگ است. افزایش فشار بر روی یک جسم باعث کاهش حجم آن شده و در نتیجه باعث افزایش چگالی میشود. افزایش دمای یک ماده باعث افزایش حجم (به جز در چند مورد استثنا) و در نتیجه کاهش چگالی آن میشود. در بسیاری از گرمایش قسمت پایین ظرف به دلیل کاهش چگالی قسمت گرم شده، باعث ایجاد جریان همرفتی از پایین به بالا میشود.
معکوس چگالی یک ماده معمولاً حجم مخصوص خوانده میشود و معمولاً در ترمودینامیک کاربرد دارد. چگالی یک خاصیت شدتی است چرا که افزایش مقدار یک ماده باعث افزایش جرم آن میشود؛ نه چگالی.
چگالی و وزن ویژه تفاوت دارند. چگالی، جرمِ حجم واحد یا جرم ویژه است، اما وزن ویژه، وزنِ حجم واحد است. گاهی برای سادهسازی مقایسه چگالی در بین سیستمهای یکای مختلف، به جای چگالی از «چگالی نسبی» یا «وزن مخصوص» استفاده میشود، که برابر نسبت چگالی آن ماده به چگالی یک ماده استاندارد یا مرجع است، که معمولاً «آب» را به عنوان ماده مرجع در نظر میگیرند. در نتیجه اگر چگالی نسبی یک ماده کمتر از یک باشد بر روی آب شناور میماند.... بیشتر در ویکی پدیا